กรมการค้าต่างประเทศ เตือนผู้ส่งออกรับมือมาตรการทางการค้าตลอดปี 2550 เริ่มจากจีนออกระเบียบ China RoHs + ระเบียบบรรจุภัณฑ์ไม้ เพื่อปกป้องตลาดภายในประเทศ ด้านนักวิชาการ "สมภพ มานะรังสรรค์" ชี้ จีนเข้า WTO ครบ 5 ปีพอดี จึงมีความจำเป็นที่จะต้องกำหนดมาตรการการค้ารับมือสินค้านำเข้าที่จะทะลักเข้าประเทศ ตามพันธกรณีที่จะต้องลดภาษีเพิ่มขึ้น แนะเร่งเจรจา FTA อาเซียน-จีน ภาคบริการ/ลงทุน เพื่อลดปัญหาขาดดุลทางการค้ากับจีน

    นางนันทวัลย์ ศกุนตนาค รองอธิบดี กรมการค้าต่างประเทศ (คต.) กล่าวกับ "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า กระทรวงสารสนเทศอุตสาหกรรมจีน (Ministry of Information Industry)ได้ออกประกาศ ระเบียบ China RoHs ควบคุมการใช้สารอันตราย 6 รายการในสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้า/ อิเล็กทรอนิกส์ ที่วางจำหน่ายในประเทศจีน เพื่อป้องกันผลกระทบด้านสุขอนามัยของประชาชนและสิ่งแวดล้อม

     โดยระเบียบฉบับดังกล่าวจะมีผลบังคับใช้ในวันที่ 1 มีนาคม 2550 เป็นต้นไป ซึ่งจะส่งผลกระทบต่อผู้ส่งออกสินค้าเครื่องใช้ไฟฟ้าไปจำหน่ายในประเทศจีนมากขึ้น

    "การใช้มาตรการทางการค้าของประเทศต่างๆ มีแนวโน้มจะรุนแรงยิ่งขึ้นในปี 2550 เนื่องจากการเจรจา WTO ได้หยุดชะงักลงเมื่อปลายปี 2549 และยังไม่มีความคืบหน้า ทำให้หลายประเทศหันมาเจรจา FTA มีการลดภาษีสินค้าระหว่างกันหลายรายการ เป็นเหตุให้มีสินค้าทะลักเข้าไปเป็นจำนวนมาก ดังนั้นบางประเทศจึงได้กำหนดมาตรการทางการค้าขึ้นมาเพื่อปกป้องอุตสาหกรรมภายใน" นางนันทวัลย์กล่าว

    สำหรับประเทศจีนได้เตรียมใช้มาตรการ China RoHs ซึ่งนำเอาระเบียบ RoHs ของสหภาพยุโรปมาปรับใช้ และก่อนหน้านี้ก็มีการประกาศใช้ ระเบียบวัสดุบรรจุภัณฑ์ไม้ ออกมามีผลบังคับใช้ไปตั้งแต่วันที่ 1 มกราคม 2549 ไปแล้ว ส่วนสหภาพยุโรปมีการออกมาตรการทางการค้าต่างๆ อาทิ

     การเตรียมปรับใช้ มาตรฐานสุขอนามัยสัตว์น้ำ เพื่อขยายขอบเขตการตรวจสอบไปถึงแหล่งผลิตโดยมีผลบังคับใช้ 1 มกราคม 2550, ระเบียบการติดฉลากสินค้าอาหาร (labelling) เพื่อรวบรวมให้เป็นฉบับเดียวกันคาดว่า จะมีผลบังคับใช้ภายในปี 2550, ร่างระเบียบควบคุมเคมีภัณฑ์ของสหภาพยุโรป (REACH) กำหนดให้ผู้ผลิต/ผู้นำเข้าจะต้องจดทะเบียนสารเคมีและได้รับอนุญาตก่อนจำหน่ายคาดว่า จะมีผลบังคับใช้ในเดือนเมษายน 2550

ประเทศญี่ปุ่น เตรียมใช้ระเบียบวัสดุบรรจุภัณฑ์ไม้ ในวันที่ 1 เมษายน 2550 เป็นต้น

    นางนันทวัลย์กล่าวต่อไปว่า กรมการค้าต่างประเทศ ได้จัดตั้ง "ศูนย์ปฏิบัติการแก้ไขปัญหาข้อกีดกันทางการค้า" ขึ้น เพื่อให้ผู้ส่งออกที่ประสบปัญหาถูกกีดกันจากประเทศคู่ค้า สามารถยื่นคำร้องที่สำนักมาตรการทางการค้า สายด่วน 1385 เพื่อดำเนินการตรวจสอบข้อเท็จจริงและข้อกฎหมาย และยกเรื่องขึ้นหารือกับหน่วยงานผู้ใช้มาตรการของประเทศนั้น เพื่อให้พิจารณาปรับแก้ไขหรือยกเลิกการใช้ข้อกีดกันทางการค้านั้น รวมถึงการหามาตรการตอบโต้หากหน่วยงานผู้ใช้ไม่ปรับ/ยกเลิกมาตรการดังกล่าว

    ด้านนายสมภพ มานะรังสรรค์ อาจารย์ประจำคณะเศรษฐศาสตร์ จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย กล่าวกับ "ประชาชาติธุรกิจ" ว่า สาเหตุที่จีนทยอยกำหนดมาตรการทางการค้าออกมาเป็นจำนวนมาก เนื่องจากจีนได้เข้าเป็นสมาชิกองค์การการค้าโลก (WTO) ครบ 5 ปี เมื่อวันที่ 11 ธันวาคม 2549 ทำให้ต้องลดภาษีตามข้อผูกพันกับ WTO

ดังนั้นจีนจึงมีการกำหนดมาตรการทางการค้าออกให้สอดคล้องกับมาตรฐานสากล เพื่อปกป้องสินค้าจากต่างประเทศทะลักเข้าไปสร้างความเสียหายกับอุตสาหกรรมภายใน ซึ่งในปี 2550 นี้คาดว่าจะมีมาตรการต่างๆ ทยอยออกมาอีกจำนวนมาก ดังนั้นผู้ส่งออกจะต้องติดตามระเบียบการค้าของจีนอย่างใกล้ชิด

   ในส่วนของทางภาครัฐบาลเองโดยเฉพาะ กระทรวงพาณิชย์ หลังจากได้มีการกำหนด ยุทธศาสตร์การค้าภูมิภาคจีน (ฮับจีน) แล้วก็ควรเร่งเจาะลึกข้อมูลและเครือข่ายการค้าทั้งในส่วนค้าปลีก/ส่งในจีนให้มากขึ้นเพราะ จีนเป็นตลาดที่ใหญ่มากอยู่แล้ว หากมียุทธศาสตร์แต่เข้าไม่ถึงเครือข่ายการค้าก็ไม่เกิดประโยชน์กับการส่งออกไทย

    สำหรับการเจรจาจัดทำข้อตกลงเปิดเขตการค้าเสรี (FTA) ระหว่างอาเซียน-จีนเห็นว่า รัฐบาลจะต้องเร่งเจรจาเปิดเสรีภาคบริการและการลงทุนให้เร็วขึ้น เพื่อใช้ประโยชน์จากภาคบริการ-ลงทุนและลดปัญหาการขาดดุลการค้า

    "ขณะนี้ FTA อาเซียน-จีนเป็นเพียงกรอบการค้า (Trade) ซึ่งประเทศในอาเซียนเสียเปรียบจีนในด้านต้นทุนการผลิตสินค้า ทำให้เกิดปัญหาการขาดดุลการค้ามาตลอด มีการใช้ประโยชน์จากการลดภาษีเพียง 3 กลุ่มสินค้าเท่านั้นคือ คอมพิวเตอร์/ส่วนประกอบ สินค้าเกษตร

    เช่น ผลไม้ มันสำปะหลัง ยางพารา ลำไย และอุตสาหกรรมต้นน้ำ เช่น ปิโตรเคมี เม็ดพลาสติก แต่หากเปิดเสรีภาคบริการ-ลงทุน จะช่วยให้อาเซียนพลิกกลับมาใช้ประโยชน์จากกรอบการเปิดเสรีได้มากขึ้น

เพราะขณะนี้ไทยมีการพัฒนาเป็นประเทศ Service Base Economy ควบคู่ไปกับการผลิต" นายสมภพกล่าว

   นอกจากนี้ ไทยต้องเตรียมรับมือกับการลดภาษีในกรอบ FTA อาเซียน-จีน ซึ่งกำลังจะครบ 5 ปี ในปี 2553 (ค.ศ.2010) จะมีผลให้สินค้าร้อยละ 93 ของรายการสินค้าที่ค้าขายทั้งหมดมีภาษีเหลือ 0-5%

    สิ่งที่ต้องระวังก็คือ จะมีการนำเข้าสินค้าอุปโภค-บริโภค สิ่งทอ และเครื่องนุ่งห่ม จากประเทศจีนเข้ามามากขึ้น ดังนั้นไทยต้องเร่งปรับมาตรฐานสินค้าให้สอดคล้องกับหลักสากลเพื่อปกป้องผู้บริโภคไทยด้วยเช่นกัน

    ทั้งนี้ สถิติการค้าระหว่างไทย-จีน ทุกรายการ ในช่วง 11 เดือน (มกราคม-พฤศจิกายน) 2549 ขยายตัวร้อยละ 18.99 มีมูลค่า 434,436.89 ล้านบาท ไทยส่งออกคิดเป็นมูลค่า 205,034.29 ล้านบาท และนำเข้า 229,402.61 ล้านบาท ขาดดุลการค้าจีน มูลค่า 24,368.32 ล้านบาท

   แต่เมื่อพิจารณาสถิติการค้าสินค้าเกษตรพิกัด 01-08 ในช่วงเดียวกันขยายตัวร้อยละ 24.17 มีมูลค่า 28,017.99 ล้านบาท โดยไทยส่งออก 20,291.51 ล้านบาท นำเข้าจากจีน 7,726.48 ล้านบาท เป็นฝ่ายได้ดุลการค้าจีนมูลค่า 12,565.03 ล้านบาท

หน้า 5