รายงาน

ปัญหาค่าเงินบาทปรับตัวแข็งค่าขึ้น จนปัจจุบันอยู่ที่ประมาณ 34-34.50 บาทต่อเหรียญสหรัฐ นอกจากจะส่งผลให้ตัวเลขส่งออกในเดือนกรกฎาคม 2550 ปรับตัวลดลงเหลือเพียง 5.9% ตัวเลขการนำเข้ามีความเปลี่ยนแปลงที่น่าสนใจไม่แพ้กัน กล่าวคือ สถานการณ์การนำเข้าในช่วง 7 เดือนแรก (ม.ค.-ก.ค.) ของปี 2550 รวมมูลค่า 77,693.02 ล้านเหรียญสหรัฐ ขยายตัว 5.14% โดยเฉพาะกลุ่มสินค้าอุปโภคบริโภค หรือสินค้าฟุ่มเฟือย มีการนำเข้าขยายตัว 17.75% มูลค่า 6,325.52 ล้านเหรียญสหรัฐ แซงหน้าสินค้าวัตถุดิบ/กึ่งสำเร็จรูปที่นำเข้าขยายตัว 13.46%

ในการเสวนา "สินค้าไทย ดี มีคุณภาพจริงหรือ ?" ซึ่งจัดโดยกรมการค้าต่างประเทศเมื่อวันที่ 27 สิงหาคมที่ผ่านมา ได้มีการเสวนาถึงความน่าเป็นห่วงของการทะลักเข้ามาของสินค้าฟุ่มเฟือยที่แต่ละปีขยายตัวเป็นตัวเลข 2 หลัก และเมื่อพิจารณาในรายละเอียด พบว่าสินค้าฟุ่มเฟือยที่มีการนำเข้ามูลค่าสูง อาทิ เครื่องรับโทรศัพท์ ขยายตัว 47.39% มูลค่า 1,063.55 ล้านเหรียญ เครื่องสำอาง ขยายตัว 10.90% มูลค่า 158.62 ล้านเหรียญสหรัฐ ผลไม้และของปรุงต่างจากผลไม้ ขยายตัว 28.84% มูลค่า 144.22 ล้านเหรียญสหรัฐ อุปกรณ์ส่วนประกอบนาฬิกา ขยายตัว 16.50% มูลค่า 139.46 ล้านเหรียญสหรัฐ เป็นต้น

นายกฤษฎา ธนะคุ้มชีพ ผู้อำนวยการ สำนักบริหารการนำเข้า (สบน.) กรมการค้าต่างประเทศ กล่าวว่า สถานการณ์การค้าระหว่างประเทศในช่วง 10 ปีก่อนเกิดวิกฤตเศรษฐกิจในปี 2540 ไทยขาดดุลการค้ามาตลอด และเริ่มได้ดุลการค้าในปี 2540-2541 ที่ค่าเงินบาทเริ่มอ่อนค่า และได้ดุลต่อเนื่องมาอีก 7-8 ปี จนถึงปี 2548 เริ่มขาดดุลรุนแรงถึง 7 พันล้านเหรียญสหรัฐ ส่วนปีนี้ในช่วง 7 เดือนแรกไทยยังได้ดุลการค้า 5 พันล้านเหรียญสหรัฐ เพราะการนำเข้าขยายตัวในสัดส่วนที่น้อย แต่การนำเข้าสินค้าฟุ่มเฟือยต่อปี กลับขยายตัวแบบตัวเลข 2 หลักมาตลอด ปีนี้ขยายตัว 18% แต่ละปีการนำเข้าคิดเป็นสัดส่วน 7-8% ของการนำเข้าสินค้าทั้งหมด มูลค่าประมาณ 9 พันล้านเหรียญ รองจากการนำเข้าสินค้าวัตถุดิบ/กึ่งวัตถุดิบ 44% ทุน 26% น้ำมันเชื้อเพลิงสัดส่วน 16% ยานพาหนะ 3% และอาวุธ 1%

สาเหตุที่ทำให้การนำเข้าสินค้าฟุ่มเฟือยเพิ่มขึ้นเแยกเป็นสองสาเหตุ คือ จากการเข้ามาของสินค้าราคาถูกจากจีน และการนำเข้าสินค้า แบรนด์เนม ซึ่งส่วนหนึ่งเกิดจากมีการตั้งโรงงานประกอบสินค้าแบรนด์ดังในไทย จึงมีการนำเข้าชิ้นส่วนสินค้าฟุ่มเฟือยเข้ามาในปริมาณมาก เช่น นาฬิกา และแนวทางการแก้ไขยังทำได้ยาก เพราะค่านิยมและกำลังซื้อของผู้บริโภคในแต่กลุ่มที่แตกต่างกัน ทำให้บางกลุ่มมองว่าการใช้สินค้าแบรนด์เป็นการสร้างภาพลักษณ์ให้กับตนเอง

ด้าน นายยิ่งเกียรติ เหล่าศรีศักดากุล รองประธานกลุ่มอุตสาหกรรมหนังและผลิตภัณฑ์หนัง สภาอุตสาหกรรมแห่งประเทศไทย (สอท.) กล่าวว่า รัฐบาลและเอกชนควรร่วมกันกำหนดมาตรการเพื่อยกระดับมาตรฐาน และสร้างความแตกต่างให้กับสินค้าไทย เพราะขณะนี้ถือเป็นช่วงหัวเลี้ยวหัวต่อของสินค้าไทย โดยเฉพาะสินค้าระดับล่างจะได้รับผลกระทบเพราะไปแข่งขันโดยตรงกับสินค้าจีน ที่สำคัญต้องเร่งปรับปรุงประสิทธิภาพการผลิตสินค้าในแหล่งต่างๆ ทั้ง จตุจักร โบ๊เบ๊ สำเพ็ง ให้มีคุณภาพมากขึ้น หากทำได้ไทยก็จะรักษาตลาดในประเทศ และสามารถส่งออกได้ด้วย

ปัจจุบันผู้ประกอบการเครื่องหนังจะผลิตจำหน่ายต่างประเทศ และเป็นผู้รับจ้างออกแบบผลิต (ODM) ให้กับแบรนด์ต่างประเทศไปด้วย ตลาดหลัก คือ สหรัฐ สหภาพยุโรป ญี่ปุ่น และตะวันออกกลาง เชื่อว่าการส่งออกในปีนี้น่าจะขยายตัวได้ตามเป้าหมาย เพราะส่วนแบ่งการตลาดของไทยยังไม่มาก แต่ในอนาคตหากไทยสามารถขยายการส่งออกไปยังตลาดญี่ปุ่น ซึ่งได้ลงนามความตกลงหุ้นส่วนเศรษฐกิจ (เจเทปา) ได้ก็ยิ่งช่วยการส่งออกขยายตัวมากขึ้น

แม้ว่าภาครัฐบาลและภาคเอกชนจะพยายามกระตุ้นการใช้สินค้าไทยอย่างต่อเนื่อง และร่วมมือกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องสร้างมาตรฐานสินค้านำเข้า เพื่อป้องกันความปลอดภัยให้กับผู้บริโภค แต่มาตรการเหล่านี้คงจะช่วยดูแลการนำเข้าได้เพียงบางส่วน เพราะสาเหตุสำคัญคือการสร้างจิตสำนึกในการเลือกใช้สินค้าไทย ที่เป็นปมแก้ยาก เพราะนอกจากจะรณรงค์สร้างค่านิยมการใช้สินค้าไทยแล้ว ยังต้องดำเนินการควบคู่กับการสร้างมาตรฐานสินค้าไทย รวมถึงการสร้างแบรนด์ไทยที่ได้รับการยอมรับจากต่างชาติด้วย

หน้า 8